برای خیلی از شما دانشجویان و داوطلبان عزیز، بارها اتفاق افتاده است که مایل به مطالعه یک کتاب یا جزوه درسی نیستید، یا از خواندن آن لذت نمی برید. یکی از مهم ترین علل این موضوع، سخت بودن آن کتاب یا درس برای شماست. در این موارد، بعضی از شما احتمالاً سعی می کنید بدون اینکه اقدام مثبتی برای این مشکل انجام دهید، با ورق زدن بیهوده کتاب، وقت خودتان را بگذرانید، یا با خواندن درسی که در آن قوی هستید، یا یادگیری بهتری دارید، کارتان را توجیه کنید. چنین مشکلی برای هر فردی می تواند در یک یا چند درس وجود داشته باشد، اما مهم ترین مسأله این است که ما بدانیم چطور با این مشکل مقابله نماییم؟ چون آمادگی برای کنکور، آمادگی آزمون دادن از کتاب های مورد علاقه ما نیست، بلکه آمادگی در تمام کتاب های یک رشته است و اگر ما نتوانیم در همه درس ها، نمره خوبی کسب کنیم، رتبه خوبی را نمی توانیم به دست بیاوریم.
برای حل این مشکل، ابتدا باید چند گام مهم برداریم و بعد با انجام بعضی از روش هابر آن غلبه کنیم. اولین قدم، این است که واقعاً بدانیم آیا علت بی علاقگی ما به خواندن یک درس خاص به دلیل سختی آن است یا دلیل دیگری دارد؟ و دوم اینکه:این درس، چه ضریب و امتیازی در آزمون برای یک داوطلب داراست؟ به عنوان نمونه، دانشجویانی هستند که درس اصول فقه را دوست ندارند، و علت این موضوع در میان بسیاری از آنان به این دلیل است که یادگیری این درس برای آنها صقیل می باشد. اگر یک دانشجوی رشته مهندسی یا علوم پایه، چنین مشکلی داشته باشد، عدم اطلاع او از مباحث و درس های فقهی مشکلی برای او در آزمون ایجاد نمی کند، اما یک دانشجوی رشته حقوق باید سعی کند تا در حد توان برای حل این مشکل تلاش کند؛ زیرا از این درس در آزمون این گروه سؤال طرح شده و پاسخ دادن به پرسش های آن تا حدی نیز بر رتبه داوطلب تأثیر خواهد گذاشت.
پس از اطلاع از این موضوع که دانستن درس خاصی برای شما مشکل است، با انجام این کارها می توانید مطالعه و یادگیری بهتری داشته باشید:
1- قبل از مطالعه، باید موضوع را شناخته و علاقه و سطح معلومات و نیازهای خود را نسبت به آن موضوع بسنجیم.
2- سعی کنید که کتاب یا جزوه را قبل از تسلط بر آن، به صورت سطحی بخوانید. ابتدا چیزهایی را دنبال کنید که می توانید آنها را بفهمید و خودتان را در برابر مطالب دشوار گرفتار نسازید. پاراگراف های پیشین، زیرنویس ها، مباحث و مراجعی را که از آنها می ترسید، درست بخوانید. کتاب یا جزوه دارای مطالبی است که شما سریعاً آنها را درک می کنید. حتی اگر نصف مطالب یا کمترش را هم درک کردید، شما می توانید کتاب یا جزوات مورد مطالعه را تا حدودی بفهمید. درست است که با مطالعه سطحی نمی توانید به آنچه که با خواندن و مطالعه عمیق به دست می آورید، برسید، اما با این حال، خواندن اجمالی، یک روش کاربردی است. در مواقعی که شما با انبوهی از کتاب ها روبرو هستید، با سطحی خوانی و با دقت شگفت آوری، می توانید درک کلی از محتوای آنها را به دست آورید و سپس با مطالعه عمقی، یادگیری ماندگارتری داشته باشید.
3- عدم تمرکز حواس از موانع و آفات اساسی مطالعه است؛ زیرا آن مقدار از مطالب در اثر مطالعه کتاب یا جزوه یا .. در ذهن می ماند که توسط تمرکز حواس در ذهن نقش بسته است؛ پس عوامل مزاحم درونی، مانند گرسنگی، اضطراب و سایر تفکرات ذهنی و عوامل بیرونی، مانند سر و صدا، گرمای زیاد، مشکلات خانوادگی و .... را ابتدا تا حد توان از کنار خود رفع کنید و سپس به مطالعه بپردازید.
4- مطالعه باید جهت دار باشد؛ یعنی به طور مثال، وقتی شما مبادرت به خواندن درس حقوق تجارت می کنید، نباید در طول ساعاتی که در روز و حتی هفته به یک درس اختصاص داده اید، یک بار به مطالعه شرکت ها و یک بار به مطالعه شخص ورشکسته و سپس به مطالعه دفاتر تجارتی بپردازید، بلکه باید سعی کنید تا در برنامه ریزی خود ابتدا، تعریف تاجر، اعمال تجاری و سپس انواع شرکتهای تجاری را بگنجانید تا مطالب هر بخش به صورت پیوسته در ذهنتان مرتب شود. همین موضوع به یادگیری بهتر شما کمک زیادی می کند؛ از طرف دیگر، همیشه سعی کنید که ابتدا مطالب پایه را یاد گرفته و بعد، سراغ مطالب بعدی بروید؛ مثلاً تا وقتی شخص تاجر را بدرستی نخوانده اید به سراغ تاجر ورشکسته نروید؛ زیرا این موضوع باعث می شود تا این مبحث را هم بخوبی فرا نگیرید و از ادامه مطالعه خسته شوید.
5- بسیاری از داوطلبان برای آمادگی در آزمون سعی می کنند تا بیشتر کتاب ها و جزوات مربوط به یک درس را مطالعه کرده و تست بزنند. بعضی از این کتاب ها،نه تنها به شیوه اصولی نوشته نشده اند، بلکه از نظر شکل بیان و القا مطالب نیز، مشکلات و معایب بسیاری دارند. همین موضوع باعث می شود تا داوطلب با تصور این موضوع که آن درس خاص در مجموع مشکل است از مطالعه آن صرف نظر کند. برای حل این مشکل، همیشه سعی کنید تا با مشاوره متخصصین در کالـج فاخــر که تجارب ارزشمندی در حـوزه وکالت بدست آورده و موفق بوده اند، بتوانند در استفاده صحیح و بهینه از جزوات آموزشی موسسه فاخر به شما کمک نمایند.
6- گاهی اوقات از مکان های استثنایی و هیجان انگیز استفاده کنید تا مطالبی را که مطالعه می کنید، همراه آن خاطره، در ذهن شما ماندگار شود؛ مثلاً در یک عصر دل انگیز در کنار باغ های قصردشت و جوی آب، مطالبتان را مطالعه کنید و یا در یک مکان تاریخی و قدیمی، به تفکر و مطالعه بپردازید.
7- اگـر امکان داشته باشـد، موضوع مورد مطالعه شما با مکانی که انتخاب می کنید، هماهنگی و سنخیت داشته باشـد: این کار، به افزایش بهره وری شما کمک بسیاری می کند. این هماهنگی، شامل ابزار و لوازم مورد نیاز آن درس نیز می باشد؛
8- یکی از روش های خوب مطالعه، استفاده از یادداشت برداری است؛ فقط توجه کنید که به جای یادداشت، رونویسی نکنید! طرح های گوناگون بریزید، نکات مهم یادداشت را برجسته تر بنویسید و اگر مطلبی را درک نمی کنید، به صورت سؤال یادداشت بردارید.
9- هنگام مطالعه، ابتدا خلاصه مطالب را که اغلب در ابتدای کتاب یا جزوات آموزشی آمده است، بخوانید و سپس عنوان ها و فهرست اجمالی کتاب یا جزوات را مطالعه کنید، و بعد چند سطر از ابتدای هر عنوان را مطالعه کنید؛ زیرا مهم ترین مطالب، معمولاً در همین خطوط ابتدایی هستند، و سرانجام سایر توضیحات و تفاسیر کتاب یا جزوات را بر اطلاعات خود بیفزایید.
10- حتماً برای مطالعه خود برنامه ریزی داشته باشید: اینکه قصد یادداشت برداری دارید یا خیر، در مورد چه موضوعی باید تمرکز کنید، چه سوالاتی در ذهن دارید که در این کتاب یا جزوات جواب آنها را می جویید و ...، همه باید از قبل برنامه ریزی شده باشند.
11- کیفیت مطالعه را بالا ببرید: به روخوانی سطحی در حالت پراکندگی فکر قناعت نکنید، و با مفهوم و معنای مطلب، ارتباط برقرار سازید تا آنچه را که مورد نیاز است، بخوبی درک کنید. به یاد داشته باشیم که مطالب حقوقی صرفاً باید با مثال های بسیار ساده و ابتدایی مطالعه شود.
12-کتاب یا جزوه ای را که مطالعه می کنید، باید مختص به خود شما باشد، تا براحتی در آن علامت گذاری و نکته نویسی کنید. استفاده از مداد یا ماژیک رنگی به شما امکان می دهد تا در مراجعه مجدد به کتاب یا جزوات، بهره بیشتری ببرید؛ هر چند نباید این خطوط رنگی، استفاده شما را از سایر خطوط کتاب یا جزوات کاهش دهد.
13- هنگام مطالعه، همواره یک قلم در دست داشته باشید، زیرا مطالعه، آن گاه کارآیی مطلوب می یابد که شما همراه با مطالعه سؤالات، ذهن خود را با آموزه های کتاب یا جزوه تطبیق دهید و در حاشیه آن یادداشت کنید.
14- میان مطالعه و سایر کارهای خود، تعادلی به وجود آورید تا هم از خواندن خسته نشوید و هم تجربه و عمل را به بهره وری مطالعه خود بیفزایید.
15- مطالعه پراکنده، با موضوعات گوناگون و متناقض، موجب کاهش بهره وری شما می شود: سعی کنید در نوع کتاب یا جزوه ای که برای مطالعه انتخاب می کنید، مطالعات قبلی خود را در نظر آورید تا نظم فکری شما به هم نخورد.
16-گاهی قرار دادن یک پاداش مشروط برای مطالعه حجم خاصی از کتاب، به هیجان و لذت مطالعه می افزاید، و نوعی اثر تشویقی بر فرد می گذارد: این پاداش ها، می تواند دیدن یک برنامه تلویزیونی، رفتن به مکانی خاص، انجام یک فعالیت مورد علاقه مثلاً دادن یک sms به یک دوست یا حتی خوردن یک خوراکی مورد علاقه باشد؛ مشروط بر اینکه میزان تعیین شده برای مطالعه انجام شده باشد.
17- رنگ کاغذ، رنگ قلم، نحوه نشستن، فاصله چشم با کتاب یا جزوه، نور محیط و سایر شرایط مکانی نیز در کارآیی مطالعه شما کاملاً مؤثرند.
18- یکی از مهم ترین عوامل بر هم خوردن تمرکز، عجله و شتاب است. این حالت،سطح مطالعه را کاهش می دهد و تمرکز را بر هم می زند، که نتیجه آن فشار و استرس بیرونی و درونی خواهد بود.
19- انتخاب زمان مناسب برای مطالعه، از عوامل ایجاد تمرکز است؛ مثلاً پس از استراحت، خصوصاً در صبحگاه، بهترین حالت تمرکز می باشد، و ساعات خستگی و کسالت، نامناسب ترین اوقات برای تمرکزند.
20- نظم و انضباط در نوع، ساعت و مکان مطالعه، همگی از عوامل ایجاد کننده تمرکز هستند. باور داشته باشیم که خواستن، توانستن است.
«موفق باشید»